اصلاح ساختار بودجه
تاریخ انتشار: ۲۰ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۰۸۴۸۰۹
آنچه در زیر میخوانید راهحل قانونی برای برونرفت از آن واقعیتهای تلخ و نحوه اجرای دقیق برنامه هفتم است.
به گزارش مشرق، محمدکاظم انبارلویی طی یادداشتی نوشت:
مقام معظم رهبری در دیدار رمضانی مسئولان نظام فرمودند:«گرانی، بیثباتی بازار،تنزل ارزش پول ملی و فاصله طبقاتی از واقعیتهای تلخ اقتصادی است.»
ونیز فرمودند:«متوسط تحقق ۶ برنامه توسعه قبلی ۳۵ درصد بوده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
آنچه در زیر میخوانید راهحل قانونی برای برونرفت از آن واقعیتهای تلخ و نحوه اجرای دقیق برنامه هفتم است.
۱- هنگامیکه بیگناهی حضرت یوسف ثابت شد و عزیز مصر او را مردی دانا و امین یافت جایگاه بزرگی به او داد و منزلت او را تا صاحب سرّ خود و دخالت در امور مملکت ارتقاء داد.
حضرت یوسف به این اکتفا نکرد سمتی را از عزیز مصر درخواست کرد که قابلتأمل است.
قال اجعلنی علی خزائن الارض انی حفیظ علیم. (آیه ۵۵ سوره یوسف)
حجتالاسلام قرائتی از این آیه ۱۰ پیام و نکته کلیدی در تفسیر نور استخراج کرده که شایسته تقدیر است.
وقتی مدیریت ۷ سال فراوانی و ۷ سال خشکسالی به عهده حضرت یوسف گذاشته شد، او باید چه سمتی در دولت مصر پیدا میکرد تا بتواند این بحران را مدیریت کند؟ خزانهداری کل!
امروزه در دولتهای پیشرفته یکی از پستهای کلیدی در دولت، وزارت خزانهداری است.
کسی که این سمت را میپذیرد از دیدگاه قرآن باید دو ویژگی داشته باشد:
الف- علم به مدیریت خزانه داشته باشد.
ب- امین باشد
مدیریت خزانه چیست؟ در مدیریت خزانه دو مفهوم کلیدی وجود دارد.
منابع- مصارف، درآمد – هزینه، دریافت – پرداخت
کسی که مدیریت خزانه را به عهده میگیرد باید فهم دقیقی از این دو مفهوم داشته باشد.
ضمن اینکه صفت امانتداری و امین بودن را در پاسداشت هر دو مفهوم حفظ کند.
۲- در آیه ۵۵ سوره یوسف سخن از خزائن الارض رفته است. ما یک خزانهداری کل داریم که مدیریت آن به عهده دولت بماهو دولت است. یک خزانهداری داریم که بهاصطلاح مربوط به شرکتهای دولتی، عمومی و خصوصی است.
آنکس که به سمت مدیریت خزانهداری منصوب میشود همه این خزائن را باید در تیررس رصد خود داشته باشد.
منابع، دریافتها و درآمدهای خزانهداریکل که از آن به درآمد عمومی یاد میشود در ماده ۱۰ و ۱۱ قانون محاسبات عمومی تعریفشده است. نسبت بین خزانه با خزائن شرکتهای دولتی و عمومی خصوصی اخذ سود سهام و مالیات است که دولت باید چتر سیطره و عاملیت خود را بهعنوان امین مردم در دریافت حقوق بیتالمال حفظ کند.
اگر بخواهیم به آن ۱۰ پیام و ۱۰ آموزهای که حجتالاسلام قرائتی در تفسیر آیه ۵۵ اضافه کنیم، اهمیت پست خزانهداری کل و جایگاه ویژه آن در اقتصاد کشور بهویژه در شرایط بحران از دیدگاه قرآن است.
۳- حال ببینیم از اول انقلاب تاکنون بر سر این پست و جایگاه ویژه در اقتصاد کشور چه آمده است؟
الف: اصل ۵۵ قانون اساسی اختصاص به نهادی دارد به نام «دیوان محاسبات» ماده اول قانون دیوان محاسبات میگوید این نهاد منحصرا مأمور به صیانت از بیتالمال است.
شاید مؤلفان قانون اساسی ایده اصل ۵۵ قانون اساسی را از آیه ۵۵ سوره یوسف گرفته باشند و این تصادفی نیست.
دیوان محاسبات وظیفه دارد منابع و مصارف، درآمد و هزینه دولت را در پایان سال حسابرسی کند تا «هیچ هزینهای از اعتبارات مصوب تجاوز نکرده و هروجهی در محل خود به مصرف رسیده باشد.»
ب- در شرح وظایف وزارت اقتصاد و دارایی یک پست کلیدی وجود دارد و آن معاونت خزانهداری کل است. او هم بخشی از وظایف پاسداشت بیتالمال و صیانت از بیتالمال را به عهده دارد.
ج- سازمان برنامه که مسئولیت کلیدی در پیشبینی درآمدها و برآورد هزینهها دارد و همهساله بودجه کل کشور را به دولت برای بررسی به مجلس ارائه میکند. این سازمان پایهگذار مهمترین سازه خزانه یعنی دریافتها و پرداختها و منابع و مصارف بودجه است.
پراکندگی مسئولیت در حوزه مدیریت خزانهداری کل در قوانین کشور را اگر به دو صفتی که حضرت یوسف برای پذیرش این مسئولیت مهم میداند یعنی «علیم» بودن و «حفیظ» بودن اضافه کنیم، به پاسخهای روشنی در مورد مشکلات اقتصادی کشور میرسیم که ۴۵ سال است گریبان دولت و مردم را رها نمیکند.
۴- اصلاح ساختار بودجه، مطالبه مردم و رهبری است. در سیاستهای کلی ابلاغی رهبر انقلاب همواره به آن تأکید شده است. نگاه مسئولان دیوان محاسبات، خزانهداری کل و معاونت محترم سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور به مفهوم اصلاح ساختار بودجه چیست؟
آیا در بودجه ۱۴۰۳ ساختار اصلاحشده، چه اقدامات عملی صورت گرفته که مدعی شویم ساختار اصلاحشده است؟
بودجه همهساله در حالی بسته میشود که بخش عظیمی از درآمدها - بخوانید انفال –
در منابع آن دیده نشده است! بودجه همهساله در حالی بسته میشود بخشی از درآمدها واهی است قابل تحقق نیست!
بودجه در حالی بسته میشود که پیشبینی درآمدها دقیق نیست گاهی فراتر و گاهی فروتر دیدهشده است!
بودجه همهساله در حالی بسته میشود که برآورد هزینهها دقیق نیست و هزینهها براساس یک تخصیص عادلانه از منابع صورت نمیگیرد!
بیش از ۴۰ سال است ما به این پرسشها و اشکالات و ایرادات بودجه پاسخ ندادیم ۴۰ سال دیگر هم بگذرد این سؤالات بیپاسخ میماند. مشکلات اقتصادی ازجمله کسری بودجه، کاهش ارزش پول ملی، تورم، رکود و گرانیهای افسارگسیخته همچنان وجود خواهد داشت و از آن گریزی نیست.
۵- اقتصاد کشور دچار بیماری مزمن «مالیه عمومی» است. اقتصاددانان در این چهار دهه از هر دری سخن گفتهاند الا مشکل «مالیه عمومی»! اصلاح مالیه عمومی مقدمه واجب هرگونه اصلاحات اقتصادی و اجرایی کردن هر «تئوری اقتصادی» برای برونرفت از وضعیت کنونی است.
۶- فصل چهارم قانون اقتصادی اختصاص به «اقتصاد و امور مالی» دارد. در این فصل ۱۲ اصل کلیدی وجود دارد که در بودجههای دولت گذشته و کنونی بهشدت نقض میشود. راه اصلاح بودجه جلوگیری از نقض اصول این فصل بهویژه اصول ۵۲، ۵۳ و ۴۵ قانون اساسی است.
گزارشهای تفریغ بودجه در دیوان محاسبات همهساله نشان میدهد دولتها به دوسوم احکام بودجه یا عمل نمیکنند یا غلط و ناقص اجرا میکنند یا به حکمی نانوشته عمل میکنند. این واقعیت فریاد میزند علت عدم اجرای سیاستهای کلی و نیز اهداف برنامههای توسعه، در همین بیعملی و بیانضباطی نهفته است.
دولت رئیسی گامهای بلندی برای گریز از پرتگاههای بیعملی و بیانضباطی مالی تاکنون برداشته است. این گامها مفید و لازم است اما کافی نیست. امیدواریم مجلس آینده در میدان اصلاح ساختار بودجه گامهای عملی بیشتری بردارد.
منبع: مشرق
کلیدواژه: تحلیل روز طوفان الاقصی قیمت دیوان محاسبات محمدکاظم انبارلویی وزارت اقتصاد و دارایی قانون اساسی دولت رئیسی برنامه هفتم خودرو قیمت های روز در یک نگاه حوادث سلامت اصلاح ساختار بودجه دیوان محاسبات خزانه داری کل مدیریت خزانه قانون اساسی بیت المال حضرت یوسف همه ساله آیه ۵۵
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۰۸۴۸۰۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ضرورت ایجاد ساختار مناسب برای پیادهسازی علوم انسانی با جهانبینی الهی
به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، سید سعید رضا عاملی، رئیس شورای تحول و ارتقای علوم انسانی در نشست خانه گفتوگو در دانشگاه تهران که در روز شنبه هشتم اردیبهشت برگزار شد، از رئیس این دانشگاه به این دلیل که مباحث خانه گفتگو مقطعی و منحصر به شرایط حساس نبوده است و در بیش از یکسال گذشته دانشگاه تهران به صورت پیوسته محفل بحث درباره مسائل حساس اجتماعی ایران را زنده نگه داشته است، تشکر کرد.
وی در ادامه با اشاره به شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی و ریاست دکتر حدادعادل در این شورا ادامه داد: باید از دکتر حداد که ۱۴ سال رئیس شورای تحول علوم انسانی بود و خدمات ارزشمندی را در این مدت صورت داد، تشکر کرد. تشخیص ایشان این بود که باید بر برنامههای آموزشی و درسی مرتبط با علوم انسانی تمرکز کرد و در این مسیر ۱۷ کارگروه را ایجاد کرد تا تحول لازم در حوزه برنامههای درسی اتفاق بیافتد.
دعاملی ادامه داد: از سوی دیگر تأکید داشت که برای هر برنامه درسی که تدوین میشود باید حداقل ۲۰ منبع اساسی آموزشی بهعنوان کتب مرجع وجود داشته باشد تا بتواند جریان علم را در آن حوزه تقویت کند. البته آثارش در این سالها بیرون آمده، شاید حدود ۹۰ جلد کتاب توسط انتشارات سمت به چاپ رسیده و کتابهای متعددی هم در صف انتشار هستند.
در تحول برای علوم انسانی، آموزش و پرورش به عنوان زیرساخت علوم اجتماعی و علوم انسانی برای ورود به دانشگاه باید مورد توجه باشد.
رئیس شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی با اشاره به تأکیدات مقام معظم رهبری در سال ۸۸ گفت: ایشان فرمودند که من احساس نگرانی میکنم راجع به توسعه بیمحابای علوم انسانی، بدون اینکه هدفمندی در علوم انسانی وجود داشته باشد، بدون اینکه توجهی به بازار کار علوم انسانی و علوم اجتماعی شود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: در حال حاضر ۴۸ درصد دانشجویان کشور در رشتههای علوم انسانی و علوم اجتماعی و هنر تحصیل میکنند، ۳۵ درصد اعضای هیئت علمی در این حوزه هستند، از ۱۶۰۰ فصلنامه مختلف در کشور ۹۰۰ فصلنامه متعلق به علوم اجتماعی، علوم انسانی و هنر است، بنابراین سرمایه عظیم انسانی در این حوزه داریم با این امید که علوم انسانی، علوم اجتماعی و هنر بتواند مسائل اساسی کشور را حل کند و سرمایهای با نگرش اسلامی باشد تا بتواند تمدن نوین اسلامی و جامعه اسلامی که هدف انقلاب بوده، خلق کند.
عاملی اضافه کرد: در تحول برای علوم انسانی، آموزش و پرورش به عنوان زیرساخت علوم اجتماعی و علوم انسانی برای ورود به دانشگاه باید مورد توجه باشد. دانش آموزان به لحاظ ارزشی توجه زیادی به علوم اجتماعی و علوم انسانی ندارند و حتی علوم پایه در حال رکورد است. هفته گذشته گزارشی به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه شد که نشان میداد هیچ یک از المپیادیهای فیزیک و ریاضی به رشته ریاضی و فیزیک نرفتند و همه تمایلات به پزشکی و رشتههای مهندسی پولساز و یا رشتههایی که به لحاظ کسب و کار و شئون اجتماعی در مرتبه بالایی هستند، است. دانشآموزان بااستعداد سراغ علوم اجتماعی و انسانی نمیروند انتخابهایشان رشتههای علوم انسانی و علوم اجتماعی نیست مگر رشتهای مانند حقوق که ارتباطش با کسب و کار قوی است، رشته اقتصاد و مدیریت در اولویت بعدی انتخاب قرار دارد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: از طرفی نگاه انتقادی قوی درباره علوم انسانی غرب در کشور شکل نگرفته است اساسا تغییر در پارادایمهای دنیای غرب نشان این است که این پارادایمها جواب نداده است، پارادایم دکارتی علوم تجربی جایش را به پارادایم علوم کیفی میدهد، و امروز روشهای تحقیق ترکیبی؛ قدرتمندتر از روشهای تحقیق کمّی است. همچنین در حال حاضر بین رشتهایها مورد توجه است چراکه تک رشتهایها نتوانستند نگاه جامع و عمیق ایجاد کنند لذا از زوایای مختلف باید به مسائل اجتماعی نگاه شود.
رئیس شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی گفت: ملاحظه دیگر خود دنیای غرب است، دانش دنیای غرب نتوانست توسعه جامع برای آن جامعه ایجاد کند، بحرانهای امروز غرب بزرگ است، درصد قابل توجهی از جوانان در غرب تمایل به همجنس دارند یا اساسا بیجنس هستند و در سردرگمی خودیابی جنسیتی هستند. بحران تجاوز به عنف در آمریکا، سواستفاده جنسی از کودکان، قمار و مسائل دیگر در این جوامع بصورت گسترده دیده میشود، علوم انسانی چقدر توانسته مسائل غرب را حل کند که امروز بتواند مسائل ما را حل کند.
عاملی بیان کرد: نیازمند ساختاری هستیم که علوم انسانی دارای جهانبینی الهی که میتواند جامعیت را خلق کند، داشته باشیم. در اولویت بعدی کارآمدی مطرح است. چقدر علوم انسانی میتواند به پیشرفت کشور کمک کند؟ چه نسبتی با خدمات صنعت و بازار کار دارد؟ چقدر علوم انسانی جدی گرفته شده است؟ چقدر سرمایه و منابع پژوهشی در کشور به علوم انسانی اختصاص مییابد؟!
رئیس شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی با تأکید بر روزآمدی علوم انسانی گفت: چقدر این علم به روز شده است؟ فضای مجازی امروز یکی از فضاهای پرطرفدار در جهان است، سهم تجارت الکترونیک به ۱۷ تریلیون دلار از سهم تولید ناخالص ملی جهان رسیده است
وی با طرح این سوال که علوم پایهِ علوم انسانی کجاست؟ اضافه کرد: مقام معظم رهبری عنوان میکنند که علوم پایه ذخیره مالی برای توسعه و پیشرفت ایجاد میکند، چطور میتوانیم علوم پایه علوم انسانی تقویت کنیم.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: تاکنون با دانشگاههای مثل دانشگاه علامه طباطبائی و دانشگاه شریف، فرهنگستان علوم و پژوهشگاهها نشستهایی داشتیم تا همافزایی دانشی داشته باشیم، امیدواریم بتوانیم در مسیر تحول و ارتقای علوم انسانی گامهای موثر برداریم.
عاملی در بخش پایانی این نشست بیان کرد: در حدیثی از پیامبر (ص) آمده که دو نیکی برتر در جهان وجود دارد که برتر از آن نیست و آن توحید و آزار نرساندن به مردم است و دو پلیدی بزرگ وجود دارد که بدتر از آن نیست، شرک و آزار رساندن به مردم است، به نظر میرسد که مبنای فکری ما در علوم انسانی باید این رویکرد باشد.
وی ادامه داد: باید خودمان را پیدا کنیم، اگر یافتن خود و اهداف محقق شود میتوانیم مسیرمان را پیدا کنیم. از طرفی رکن رکین جهانی شدن ارتباطات تنوع دسترسیها و اطلاعات است، اما این تنوع باعث ایجاد سردرگمی بیشتر شده است بنابراین نیازمند هستیم در این تکثر خودمان را پیدا کنیم تا بفهیم که مسیر را باید چگونه طی کنیم.
رئیس شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی اضافه کرد: یکی از کارهای این دوره، غیرمرکزی کردن منابع تحول است تا بتوانیم از ظرفیت سرمایه انسانی کشور استفاده کنیم. افراد فاخر زیادی در کشور وجود دارد که باید از آنها استفاده کنیم.
آییننامه عامل اصلی ایجاد مسیر جدید در علوم انسانی است؛ خوشبختانه آییننامه مستقلی برای علوم انسانی و هنر تدوین میشود. دانشگاههای تهران و علامه طباطبایی و مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور به موضوع تدوین آیین نامه جدید تمرکز دارند.
عاملی گفت: منطق مهم اینترنت غیرمرکزی بودن محیط است. ۶ میلیارد کاربر منبع ورود داده هستند و در حال حاضر تنها بنگاه دادهپردازی امریکا از آنها استفاده میکند در حالی که ما باید دادههای مورد نیاز خودمان را داشته باشیم.
وی همچنین با انتقاد از ارجاع ندادن اساتید به آثار علمی یکدیگر بیان کرد: متاسفانه به هم ارجاع نمیدهیم در حالی که باید ارجاع دادن به همدیگر را مورد توجه قرار دهیم.
رئیس شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی با تأکید بر توجه به چالشها و ظرفیتهای علوم انسانی در ۴۵ سال گذشته ادامه داد: تحول در علوم انسانی از آموزش و پرورش تا دانشگاه و اشتغال را دنبال میکنیم. بدون توجه به آموزش و پرورش نمیتوانیم توقع داشته باشیم که ورودی قوی به علوم انسانی داشته باشیم، از لیسانس به ارشد فرهیختگی در علوم انسانی مشاهده میشود، اما این کیفی گرایی باید در دوره کارشناسی نیز مدنظر باشد.
عاملی با اشاره به ایجاد کارگروههای جدید در شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی گفت: کارگروههای اشتغال، نوآوری، پژوهش، آموزش و پروش، تدوین نقشه جامع در حوزه علوم انسانی و هنر در دوره جدید ایجاد شده است. همچنین ۱۷ کارگره شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی به ۱۱ کارگروه تبدیل شده چراکه میخواهیم به سمت دانش یکپارچه برویم.
وی با اشاره به تدوین آییننامه ارتقای اعضای هیئت علمی بیان کرد: آییننامه عامل اصلی ایجاد مسیر جدید در علوم انسانی است؛ خوشبختانه آییننامه مستقلی برای علوم انسانی و هنر تدوین میشود. دانشگاههای تهران و علامه طباطبایی و مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور به موضوع تدوین آیین نامه جدید تمرکز دارند.
گفتنی است؛ دانشگاه تهران روز شنبه ۸ آذر ماه در خانه گفتگو میزبان اندیشمندان و دانشمندان علوم انسانی و علوم اجتماعی، به ریاست دکتر مقیمی رئیس دانشگاه تهران بود.
جلسه ساعت ۷:۴۶ دقیقه شروع شد و تا نزدیک ۱ بعد از نیمه شب ادامه پیدا کرد و بیش از ۴۰ نفر از حاضران اظهار نظر کردند.
انتهای پیام/